जनादेश वाच।
तत्कालीन नेकपाका बहुमत सचिवालय सदस्यहरूबीच आइतबार साँझ ललितपुर हात्तीवनस्थित एक निजी निवासमा भेट वार्ता भएको छ। भेटमा माओवादी र नेकपा एकीकृत समाजवादीका शीर्ष नेतासहित वामदेव गौतमसमेत सहभागी भएका थिए। भेटमा माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’, नारायकाजी श्रेष्ठ, नेकपा एसका अध्यक्ष माधव नेपाल र झलनाथ खनाल सहभागी भएका हुन्।
त्योबेला नेकपाका सचिवालयमा रहेका केपी शर्मा ओली, ईश्वर पोखरेल, विष्णु पौडेल र रामबहादु थापा ‘बादल’ अहिले एमालेमा नै छन् । प्रचण्डका स्वकीय सचिव रमेश मल्लका अनुसार भेटवार्ताका क्रममा वर्तमान राष्ट्रिय राजनीति, राष्ट्रिय स्वाधीनताको स्थिति, स्थानीय निर्वाचन, वाम तथा समाजवादी आन्दोलन, नेपाली कांग्रेससँगको गठबन्धनका विषयमा छलफल भएको थियो ।
नेतृत्व तहको यो छलफललाई निरन्तरता दिने समझदारीसमेत बनेको छ । केन्द्रीय कमिटी बैठक बस्नुअघि माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डसहित एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधव नेपाल, नेता झलनाथ खनाल, एकता अभियानका संयोजक वामदेव गौतमबीच कम्युनिस्ट एकताको अपिल गर्नेबारे अनौपचारिक संवाद भएको थियो । ती नेताहरूबीच भएको टेलिफोन संवादको संकेत प्रचण्डले दिउँसो केन्द्रीय कमिटी बैठकमा गरेका थिए ।
नेताहरूबीच भएको कुराकानीलाई संकेत गर्दै बैठकमा प्रचण्डले केन्द्रीय सदस्यहरूलाई भनेका पनि थिए– नेकपाकालीन सचिवालयका बहुमत सदस्यहरू एकजुट भएर कम्युनिस्टहरूको एकताका लागि अपिल गर्ने तयारी भइरहेको छ ।
प्रचण्डले गरिसकेका थिए प्रक्षेपण
प्रचण्डको सचिवालयबाट ५ नेताबीच भेटघाटको तस्वीर सार्वजनिक हुनुभन्दा केही घण्टाअघि सार्वजनिक भएको प्रचण्डको राजनीतिक दस्तावेजले धेरै संकेत गरिसकेको थियो । केन्द्रीय सदस्यलाई वितरीत दस्तावेजमा वर्तमान सत्ता गठबन्धनको निरन्तरताको पक्षमा जोड दिएर लेखिएको छैन ।
गठबन्धनसम्बन्धी खण्डमा प्रचण्डले भनेका छन, ‘कार्यदिशा अबलम्बन गर्ने पार्टी शक्ति र व्यक्तित्वको तत्कालका र्मोचा निर्माण आजको आवश्यकता हो । समाजवादी मोर्चामार्फत नेपाली विशेषताको समाजवाद त्यसको कार्यनीति श्रृंखला क्रान्तिकारी शक्ति एवं जनतालाई गोलबन्द गर्ने र दीर्घकालिक रूपमा समाजवादी वैकल्पिक क्रान्तिकारी धाराको निमार्ण हुनेछ ।’
यो कुराले पनि संकेत गरेको छ प्रचण्ड अहिलेको गठबन्धनलाई निर्विकल्प ठानिरहेका छैनन् । र, कांग्रेसबाहेकको गठबन्धनको विकल्पमा पनि छलफल भइरहेको छ । प्रचण्डले दस्तावेजमा समाजवादी वैकल्पिक क्रान्तिकारी धारा निर्माण गर्ने सन्दर्भ उल्लेख गर्नुले पनि चुनावलक्षित राजनीतिमा खिचडी पाक्दैछ भन्ने संकेत गर्दछ ।
प्रचण्डको लिखित दस्तावेज आउनुअघि बाबुराम भट्टराईको जसपाबाट हुन लागेको बर्हिगमनको निर्णय पनि जोड्नुपर्ने हुन्छ । बुधबार जसपाका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव र संघीय परिषद् अध्यक्ष बाबुराम भट्टराईबीच झन्डै ३ घण्टा लामो छलफलमा सहमतिमै छुट्टिने समझदारी बन्यो ।
दुई नेताबीच समझदारी बनेको भोलिपल्ट बिहीबार प्रचण्ड र बाबुरामले उपराष्ट्रपति कार्यालयमा साढे १० बजेदेखि साढे ११ बजेसम्म एक घण्टा उपराष्ट्रपति नन्दकिशोर पुनलाई साक्षी राखेर संवाद गरे । संवादको विस्तृत विवरण खुलेको छैन तर उनीहरूबीच १५ दिनमा तीनपटक संवाद भने भइसकेको छ ।
यसअघिको भेटमा दुई नेताबीच उपराष्ट्रपति कार्यालयमै ‘समाजवादी केन्द्र’ बनाउनेबारे छलफल भएको सूचना चुहिएको थियो । प्रचण्डले दस्तावेजमा समाजवादी धाराको कुरा जोड्नुले उक्त भेटमा समाजवादी केन्द्र बनाउनेबारेमा छलफल भएको आधार दिन्छ । अनि शनिबार मात्रै बाबुरामले उपेन्द्र यादवबाट छुट्टिएपछि पहिलो विकल्प समाजवादी पक्षधरहरू केन्द्रीकृत हुने बताएका थिए ।
बिहीबार बिहान प्रचण्डलाई भेटेका बाबुराम भट्टराई साँझ एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधव नेपाललाई भेट्न कोटेश्वर पुगेका थिए । कोटेश्वर स्रोतका अनुसार प्रचण्ड, माधव नेपाल र बाबुराम भट्टराईलगायतका नेताहरू चुनावी गठबन्धनमात्र होइन, कार्यगत एकता गर्ने पक्षमा अनौपचारिक रूपमा सहमत भइसकेका छन् ।
स्रोतको दाबी छ, ‘पार्टी एकता गर्दा चुनावी परिणाम फरक पर्छ कि पर्दैन ? भनेर विश्लेषण भइरहेको छ । त्यसपछि मात्रै एकताको कुरा हुनेछ । पार्टी एकता नहुने अवस्थामा चुनाव चिह्न एउटै प्रयोग गर्ने कि भन्ने विषयमा पनि छलफल भएको छ ।’ हुन पनि, १४ असारमा सकिएको एकीकृत समाजवादीको केन्द्रीय परिषद्को भेलाको १५ बुँदे निर्णयमा पनि कम्युनिस्ट एकता र सहकार्यको सन्दर्भ छुटेको छैन । एकीकृत समाजवादीको केन्द्रीय परिषद् र माओवादी केन्द्रको केन्द्रीय कमिटीका निर्णयले उनीहरूबीचको सहकार्यका लागि आधार तयार गर्ने संकेत पनि देखिन्छ ।
पछिल्ला दिनमा थपिएका वामदेव गौतमसहित बाबुराम भट्टराईसमेत जोडिने भएपछि चुनावको सम्मुखमा समाजवादी केन्द्र बनाएर जान उनीहरू सहमत हुन पनि सक्छन् । त्यसलाई नेकपाकालीन ५ नेताहरूको संयुक्त भेटले आधार बनाउने संकेत दिएको छ । बाबुराम र वामदेवसमेत मिसिएर प्रचण्ड, माधव नेपाल र झलनाथ खनालहरूको प्रयासले एमाले र कांग्रेस दुवैमा दबाब भने बढाउनेछ । एमालेभित्र वाम एकता वा सहकार्यको पक्षमा उभिएका नेताहरूलाई हौसला दिनेछ । ती नेताहरूमा भरिने ऊर्जाले अध्यक्ष केपी ओलीमाथि दबाब बढाउनेछ ।