प्रधानमन्त्री दाहालको भारत भ्रमणमा समन्वयको अभाव र कूटनीतिक कमजोरी उजागर – Janadesh Daily | ePaper

प्रधानमन्त्री दाहालको भारत भ्रमणमा समन्वयको अभाव र कूटनीतिक कमजोरी उजागर


नयाँदिल्ली -काठमाडौं । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको निमन्त्रणामा गरेको चारदिने भारत भ्रमण भर्खरै सम्पन्न गर्नुभएको छ । प्रधानमन्त्रीको यो भ्रमणले नेपालको कूटनीतिक प्रणालीमा रहेका विद्यमान कमजोरीहरूलाई थप उजागर गरेको छ।

भ्रमणका क्रममा प्रधानमन्त्री दाहालसँग पाँच मन्त्रीसहित १२२ जनाको प्रतिनिधिमण्डल भारत गएको थियो । स्पष्ट योजना र परराष्ट्र मन्त्रालयको उचित अडानले प्रतिनिधिमण्डललाई अझ प्रभावकारी ढंगले व्यवस्थित गर्न सकिन्थ्यो ।

प्रधानमन्त्री र मन्त्रीहरूले आफ्ना नजिकका मान्छेहरूलाई साथमा लैजानु सामान्य कुरा भएतापनि यो मामलाको निर्णयमा होसियारीको अभाव देखिएको छ। प्रधानमन्त्री जानुअघि नै सूची टुंग्याउन मन्त्रालयलाई ठुलै समस्या परेको थियो ।

भ्रमण टोलीमा परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउद, अर्थमन्त्री प्रकाशरण महत, ऊर्जामन्त्री शक्ति बस्नेत, भौतिक पूर्वाधारमन्त्री प्रकाश ज्वाला र उद्योग तथा वाणिज्यमन्त्री रमेश रिजाल सहभागी थिए । यद्यपि, प्रतिनिधिमण्डलका धेरै सदस्यहरू उनीहरूको विशेष भूमिकाका बारे अस्पष्ट थिए।

विदेशमन्त्री साउद आफैंले आफूसँगै दिल्ली गएका मन्त्रीहरूको जिम्मेवारी प्रष्ट पार्न सकेनन्। प्रधानमन्त्री दाहाल हरेक मुद्दामा संलग्न देखिन्थे भने मन्त्रीहरु आ–आफ्नो एजेण्डाअनुसार स्वतन्त्र रुपमा काम गरिरहेका देखिन्थे ।

दिल्ली भ्रमणले प्रतिनिधिमण्डलका सदस्यहरूबीचको सहकार्य र समन्वयको अभावलाई उजागर गरेको छ । केही व्यक्तिहरू कुनै पनि तोकिएको काम बिना होटेलको लबीमा बसी रहेको देखियो त कोही बजार वरिपरि घुमिरहेको देखियो।

राजघाटस्थित महात्मा गान्धीको समाधिस्थलमा प्रधानमन्त्री दाहालको भ्रमणका क्रममा नेपाली प्रतिनिधिमण्डलका केही सदस्य सेल्फी खिच्न मस्त थिए ।

भारतका लागि नेपालका पूर्वराजदूत निलाम्बर आचार्यले तत्कालीन मन्त्री र अन्य सदस्यलाई भ्रमण टोलीमा समावेश गरेकोमा आश्चर्य व्यक्त गरेका छन् । उनले भने, मैले व्यवस्थापन र भ्रमणका बारेमा दिएको सन्देश बुझ्न मन्त्रालयका कर्मचारी असफल भएँ।

प्रधानमन्त्री दाहालसँग राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार अजित डोभाल र परराष्ट्र सचिव विनयमोहन क्वात्राबीचको आईटीसी मौर्य होटलमा भएको भेटवार्तामा परराष्ट्रमन्त्री साउद, सचिव भरतराज पौड्याल, मुख्य सचिव शंकरदास बैरागी (पूर्व परराष्ट्र सचिव) को लापरवाही दिल्लीस्थित दूतावास सार्वजनिक रूपमा पर्दाफास भयो।

बैठकको तस्बिरमा क्वात्राले नोट लिइरहेको देखाइएको छ, जबकि नेपाली पक्षबाट कोही पनि त्यस्तो गरेको देखिएन। डोभालको भ्रमण मात्रै तय भएको खुलासा भएपनि क्वात्रा अप्रत्याशित रुपमा बैठकमा सामेल भए ।

परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रतिनिधि, परराष्ट्र सचिव, मुख्य सचिव, दक्षिण एसिया महाशाखाका प्रमुख वा नेपाली दूतावासका प्रतिनिधि अनुपस्थित रहेको प्रधानमन्त्री सचिवालयका अधिकारीले जानकारी दिए ।

पूर्वराजदूत तथा परराष्ट्र मामिला सल्लाहकार रहेका कूटनीतिज्ञ दिनेश भट्टराईले यस्ता भ्रमणका क्रममा प्रधानमन्त्रीजस्ता उच्च पदस्थ अधिकारीसँग परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रतिनिधि उपस्थित हुनुपर्नेमा जोड दिए । उनले प्रधानमन्त्रीलाई भेट्दा नोटबंदी र अन्य विषयमा पूर्ण तयारी गर्नुपर्नेमा जोड दिए । भट्टराईले बैठकमा प्रधानमन्त्रीकी छोरी मात्रै उपस्थित भएकोमा आश्चर्य व्यक्त गर्दै भने छलफललाई अभिलेखीकरण गर्नुपर्ने सुझाव दिए ।

पूर्वराजदूत दीपकुमार उपाध्यायले उच्चस्तरीय बैठकको समयतालिका, सहभागी र छलफलको विषयवस्तु निर्धारण लगायतका योजना महत्वपूर्ण हुने बताए । उनले प्रधानमन्त्री दाहालको भ्रमणका लागि गरिएको अपर्याप्त तयारीको आलोचना गर्दै नेपालको हितलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्नेमा जोड दिए ।

समग्रमा, भ्रमणले नेपालको कूटनीतिक प्रणालीको समन्वय, तयारी र प्रभावकारितामा गम्भीर प्रश्न खडा गरेको छ र अन्य राष्ट्रहरूसँगको भावी भ्रमणका बेला गर्नुपर्ने सुधार र राम्रो व्यवस्थापनको आवश्यकता औंल्याएको छ।

"Janadeshdaily.com"

यो नेपाली भाषाको डिजीटल पत्रिका हो । हामी तपाइँहरु समक्ष छुट्टै दृष्टिकोण र स्वादका समाचार पस्किने प्रयासमा छौं । तपाइँको सल्लाह र सुझाव हाम्रालागि सधैं मार्गदर्शक रहनेछ । यो डिजिटल पत्रिका हेर्नुभएकोमा हार्दिक धन्यवाद । देश र दुनियाँको हरपल ताजा जानकारीसहितका समाचारका लागि जनादेश दैनिक । समाचार वा जानकारी छन् भने तत्काल पठाउनुस् हामी वृहत पाठकसमक्षक पुर्‍याउने छौं । समाचार, जानकारी वा तस्विर तथा भिडियो पठाउने इमेल ठेगाना- info@janadeshdaily.com

     
प्रतिक्रिया दिनुहोस्