कोरोना भाइरस भारत: अगस्ट १५ सम्ममा कोभिड-१९ विरुद्धको खोप तयार ‘हुन सक्ने’

“क्लीनीकल परीक्षण पछि आईसीएमआर यो खोप अगस्ट १५ सम्ममा सर्वसाधारणसम्म पुर्‍याउन चाहन्छ।”

“भारत बायोटेक पनि युद्धस्तरमा काम गरिरहेको छ। तर यो खोपको सफलता क्लीनीकल परीक्षणका लागि चुनिएका संस्थाहरूको सहयोगमा निर्भर गर्छ।”

बायोटेक कम्पनी मार्फत विकास गर्न लागिएको खोपको नाम कोभ्याक्सीन हो।

भारत बायोटेकले ट्विटरबाट जुन २९ तारिखमा यो खोपको मानव शरीरमा गरिने परीक्षणबारे जानकारी गराएको थियो।

• कोरोनाभाइरसको खोपबारे आठ महत्त्वपूर्ण प्रश्न
• ‘विश्वव्यापी महामारी बन्न सक्ने’ नयाँ भाइरस फेला पर्‍यो

के भन्छन् विशेषज्ञ?

महाराष्ट्र सरकारले बनाएको कोरोना टास्क फोर्सका सदस्य डा. शंशाक जोशी भन्छन्, “यति कम समयमा खोप बनाउनु लगभग असम्भव छ।”

“सामान्यतया एउटा खोप बनाउन दुई वर्ष लाग्छ। निकै छिटो काम गरिए पनि कम्तीमा १२ देखि १८ महिना लाग्छ। त्यसभन्दा अघि नै खोप बनाउने कुरा असम्भव छ।”

उनले थपे: “मानव शरीरमा परीक्षणका बेला हामीले केही महत्त्वपूर्ण कुराहरूलाई बेवास्ता गर्न मिल्दैन।”

स्वास्थ्य विशेषज्ञ र इन्टर्न्याश्नल एसोसिएशन अफ बायोएथिक्सका पूर्वअध्यक्ष डा. अनन्त भान पनि आईसीएमआरको योजनाले छक्क परेका छन्।

उनी भन्छन्, “खोपलाई क्लीनीकल परीक्षणका लागि जुलाई ७ सम्ममा दर्ता गरिसक्न भनिएको छ। हालसम्म यसले प्री-क्लीनीकल परीक्षणको अवस्था नै पूरा गरेको छैन भने कसरी अगस्ट १५ मा यसलाई सार्वजनिक गर्न सकिन्छ?”

“के एक महिनाभन्दा कममा यो खोपसँग सम्बन्धित जोडिएका परीक्षण पूरा गर्न सकिन्छ?”

“के यो खोपको गुणस्तर बारे पहिलेदेखि नै धारण बनाई सकिएको छ?”